Freud verklaarde dat de geest drie delen heeft: het bewustzijn (boven water), het onderbewustzijn (net onder de waterlijn) en het onbewustzijn (ver onder water).
De bewuste geest bevat alle gedachten, herinneringen, gevoelens en wensen waarvan we ons op elk moment bewust zijn. Het behandelt alle mentale, rationele processen waarvan we ons bewust zijn, en dit wordt gezien als het topje van de ijsberg. Je kunt je bijvoorbeeld bewust worden van dorst, dus je besluit iets te drinken.
Het onderbewuste (of voorbewuste) brein bevat gedachten, gevoelens en herinneringen waar we ons op niet van bewust zijn, maar die gemakkelijk kunnen worden teruggehaald en in het bewustzijn kan worden gebracht. Het bestaat net onder het niveau van bewustzijn, vóór het onbewustzijn. Het is als een mentale wachtkamer, waarin gedachten blijven totdat ze erin slagen de aandacht van het bewustzijn te trekken. Je denkt bijvoorbeeld niet aan je mobiele telefoonnummer, maar nu het wordt genoemd, kun je het gemakkelijk herinneren.
Het onbewuste is de primaire bron van menselijk gedrag. Net als een ijsberg, is het belangrijkste deel het deel dat je niet kunt zien. Het is een reservoir van gevoelens, gedachten, overtuigingen, patronen, gedragingen en herinneringen die buiten ons bewustzijn ligt. Traumatische en krachtige negatieve emoties zijn vaak onderdrukt en niet beschikbaar in het onderbewustzijn. Daarom is veel van de inhoud van het onbewuste onaangenaam, zoals gevoelens van pijn, angst of conflict. Onze gevoelens, motieven en beslissingen worden sterk beïnvloed door onze ervaringen uit het verleden die zijn opgeslagen in het onbewuste. Daarnaast zijn onze diepste verlangens ook opgeslagen in onze onbewuste geest.
Een enorme geheugenbank
Ons onderbewustzijn is als een enorme geheugenbank. De capaciteit is vrijwel onbeperkt en het bewaart permanent alles wat u ooit is overkomen. Tegen de tijd dat je 21 bent, heb je al meer dan honderd keer de inhoud van de volledige Encyclopedia Britannica opgeslagen.
Onder hypnose herinneren mensen zich vaak perfect helder gebeurtenissen van vijftig jaar eerder. Je onbewuste geheugen is vrijwel perfect. Het is je bewuste herinnering die niet altijd helemaal zuiver is.
De functie van je onderbewustzijn is om gegevens op te slaan als input voor toekomstig gedrag en beslissingen. Zijn taak is ervoor te zorgen dat je precies reageert zoals je bent geprogrammeerd. Je onderbewustzijn zorgt ervoor dat alles wat je zegt en doet past bij je het concept of beeld dat je van jezelf hebt: je ‘masterprogramma’. Daarom zijn herhaalde positieve affirmaties zo effectief – je kunt je eigen denkpatronen herprogrammeren door positief te denken, praten en visualiseren.
De strijd van het bewuste versus het onderbewustzijn
De overtuigingen van je onderbewuste strookt vaak niet met de overtuigingen van je bewuste geest en dit maakt het lastig om je gedrag zo te laten zijn zoals je dat graag zou willen. Net als bij dieren zijn veel van onze besluitvormende factoren onder de oppervlakte. Een dier “besluit” niet te vliegen, te jagen of te slapen of te vechten op de manier waarop wij veel van onze eigen keuzes maken over wat te doen – het volgt gewoon de instructies die uit de onderbewuste delen van zijn brein komen. Deze zelfde soort instructies komen tot ons vanuit dezelfde delen van onze hersenen, soms om goede evolutionaire redenen, maar soms ten koste van ons. Onze onderbewuste angsten en verlangens drijven onze motivaties en acties door emoties zoals liefde, angst en inspiratie.
Terwijl sommige onbewuste delen van onze hersenen ons negatief beïnvloeden, zijn anderen slimmer dan onze bewuste geest. Onze grootste momenten van inspiratie duiken vaak op vanuit ons onderbewustzijn. We ervaren deze creatieve doorbraken wanneer we ontspannen zijn en niet proberen toegang te krijgen tot het deel van de hersenen waarin ze zich bevinden, meestal de neocortex. Wanneer je zegt: “Ik dacht net aan iets”, merkte je dat je onderbewustzijn iets vertelde aan je bewuste geest. Met training is het mogelijk om deze communicatiestroom te openen.
Veel mensen werken alleen met de bewuste geest en zijn zich niet bewust van de voordelen van het verbinden met het onbewustzijn. Ze geloven dat de manier om meer te bereiken is om meer in de bewuste geest te proppen en het harder te laten werken, maar dit is vaak contraproductief. Hoewel het contra-intuïtief lijkt, kan het opruimen van je hoofd de beste manier zijn om vooruitgang te boeken.
Als je dit weet, kun je begrijpen waarom creativiteit naar je toe komt als je ontspant (zoals wanneer je onder de douche staat) en hoe meditatie helpt om deze verbinding te openen. Omdat het fysiologisch is, voel je de creatieve gedachten die van elders komen en in je bewuste geest stromen.
De kracht van het onderbewustzijn
Of je nu wakker bent of slaapt, je onderbewustzijn neemt alles op en slaat alles op. Dankzij je opgeslagen herinneringen, gevoelens en verlangens speelt je onderbewustzijn een grote rol bij het creëren van je dromen. Dit artikel uit The Wisdom Post legt uit hoe het werkt:
“Wanneer je in slaap valt, is het je bewuste geest die slaapt. Je onderbewustzijn zal echter nooit in slaap vallen. Het werkt 24 uur per dag, zelfs als je slaapt. Je onderbewustzijn beheerst je lichaam, je ademhaling, je organen, de groei van je cellen. Daarom is je onderbewustzijn, als je slaapt, nog steeds klaarwakker. En dat betekent dat het je onbewuste geest is die verantwoordelijk is voor uw dromen. En omdat ons onderbewustzijn denkt in de vorm van symbolen, metaforen en visuele vormen, neigen onze dromen ook op die manier geprojecteerd te worden. Daarom zijn de meeste dromen indirect en moeilijk te begrijpen, maar ze zijn vaak verbonden met onze ervaringen en de gebeurtenissen in ons dagelijks leven.”
Marisa Peer’s ‘rules of the mind’
Marisa Peer (ontwikkelaar van Rapid Transformational Therapy) legt uit dat de belangrijkste taak van je geest is om je zo lang mogelijk in leven te houden. Om dat te doen, zal je onderbewuste geest je altijd aanzetten om je weg te leiden van pijn en te leiden naar genot en plezier. De onderbewuste geest wordt sterk beïnvloed door de woorden die je zegt en de plaatjes die je visualiseert. En om dezelfde reden houdt je geest van wat bekend en vertrouwd is en vermijdt het datgene dat onbekend is.
Bekijk deze TED Talks-video van Marisa Peer om te zien hoe je je hoogste potentieel kunt bereiken door je onderbewustzijn te trainen: https://youtu.be/zCv-ZBy6_yU
Hypnose en het onderbewustzijn
Hypnotherapie maakt gebruik van het onderbewustzijn, vaak om diepgewortelde trauma’s uit de kindertijd of gebeurtenissen uit het verleden naar boven te halen die gevoelens van negativiteit en beperkende overtuigingen hebben achtergelaten. Deze liggen diep in het onderbewustzijn, als het ware op een biologische harde schijf, een database met alles over je leven.
Je bewuste geest weet bijvoorbeeld dat je moet stoppen met die ongezonde gewoonte, of vaker moet trainen, maar deze bewuste wilskracht kan je slechts tot een bepaald punt krijgen. Je onderbewustzijn moet opnieuw worden geprogrammeerd om je doelen te kunnen bereiken, omdat je onderbewuste overtuigingen je bewuste inspanningen kunnen saboteren.
Hoe meer je je bewust bent van je onderbewuste overtuigingen, hoe makkelijker je ze kunt onderbreken. Je kunt vaak in bij je onderbewustzijn komen wanneer je een “buikgevoel” krijgt of intuïtie voelt. Hoe meer je hierop let, hoe beter je je onderbewustzijn traint.
Rapid Transformational Therapy (RTT) helpt je om de doelen in je leven te bereiken door de unieke techniek die het gebruikt voor het herprogrammeren van het onderbewustzijn. Op basis van de wetenschap op het gebied van neuroplasticiteit combineert RTT de meest relevante principes van hypnotherapie, psychotherapie, NLP, CBT en neurowetenschappen.
14